Jak przygotować się do kursu SERE (Survival, Evasion, Resistance, Escape) wymaga wieloaspektowego podejścia, łączącego trening fizyczny, psychologiczny oraz doskonalenie umiejętności przetrwania.
Fizyczne przygotowanie
Trening wytrzymałościowy
Podstawą jest rozwój wytrzymałości tlenowej i beztlenowej. Zajęcia biegowe w terenie, interwały oraz marsze z obciążeniem sprzyjają budowaniu kondycji niezbędnej podczas długotrwałych etapów kursu. Warto sięgnąć po:
- biegi terenowe (trail running) na różnym podłożu,
- ćwiczenia typu fartlek,
- marsze siłowe (ruck marches) z plecakiem o wadze 20–30 kg.
Ćwiczenia siłowe
Wzmocnienie mięśni tułowia, nóg i górnych partii ciała zabezpiecza przed kontuzjami. Zaleca się:
- przysiady i wykroki z obciążeniem,
- martwy ciąg oraz wiosłowanie sztangą,
- podciąganie i pompki we wszystkich wariantach,
- ćwiczenia na drążku dla stabilizacji barków.
Symulacje obciążeniowe
Tworzenie scenariuszy treningowych, w których dochodzi do nocnych patroli, przenoszenia rannych oraz improwizowanych przeszkód, rozwija odporność ciała i umysłu. Warto trenować w różnych warunkach pogodowych, również w deszczu i przy niskich temperaturach.
Psychiczne i mentalne aspekty
Kontrola stresu
SERE to wyzwanie nie tylko fizyczne, ale przede wszystkim mentalne. Nauka technik oddechowych (np. metoda 4-7-8) i medytacji pomagają w utrzymaniu spokoju w krytycznych momentach. Przydatne ćwiczenia:
- trening koncentracji na pojedynczym oddechu,
- wizualizacje scenariuszy ewakuacji i konfrontacji,
- rozproszenie bólu poprzez ćwiczenia izometryczne.
Techniki koncentracji
Metody takie jak trening uważności (mindfulness) zwiększają zdolność do podejmowania szybkich decyzji. Przed kursem warto wdrożyć codzienne sesje trwające 10–15 minut, podczas których obserwuje się przepływ myśli bez oceniania ich.
Odporność psychologiczna
Budowanie motywacji i wytrwałości poprzez celowe wystawianie się na niewielkie dyskomforty – np. zimny prysznic, głodówka jednodniowa czy celowe ograniczenie snu. Ćwiczenia te przygotowują umysł na realne niedogodności podczas kursu.
Przygotowanie techniczne i sprzętowe
Planowanie misji
Przed rozpoczęciem kursu warto opracować własne procedury działania w warunkach wyizolowania i braku wsparcia zewnętrznego. Sporządzanie map sytuacyjnych, schematów ewakuacji oraz notatek dotyczących potencjalnych punktów ewakuacyjnych zwiększa szanse na sukces.
Wybór i testowanie sprzętu
Solidny zestaw survivalowy to klucz do przetrwania. Warto uwzględnić:
- uniwersalny nóż składany lub stały o wytrzymałym ostrzu,
- multitool z pilnikiem, śrubokrętem i nożyczkami,
- zapasy lekkich opatrunków i bandaży,
- niewielki filtr do wody oraz tabletki do dezynfekcji,
- apteczkę z lekami przeciwbólowymi i przeciwzapalnymi,
- uchwyt do spania typu tarp i lekki śpiwór.
Testowanie sprzętu w warunkach zbliżonych do rzeczywistych – przez kilka dni w terenie – pozwala zweryfikować funkcjonalność oraz zminimalizować ryzyko awarii.
Nawigacja i orientacja
Opanowanie tradycyjnej nawigacji mapa-kompas to obowiązek każdego uczestnika. Ćwiczenia w terenie z zasłoniętymi oczami (na krótkich odcinkach) uczą orientacji po dźwiękach i fakturze podłoża. Dodatkowo warto:
- rozpoznawać lokalne gatunki roślin i kierunek ich wzrostu względem słońca,
- ćwiczyć odczytywanie gwiazd i naturalne metody wyznaczania północy,
- zaznajomić się z metodami improwizowanej busoli (magnetyzowanie igły).
Elementy taktyczne i kamuflaż
Umiejętność niewidocznego poruszania się ma kluczowe znaczenie w fazie ewakuacji i unikania przeciwnika. Właściwy dobór barw stroju i improwizacja siatki maskującej z naturalnych materiałów to podstawa. Warto przećwiczyć:
- krycie się w cieniu i na tle roślinności,
- minimalizację dźwięków kroków przez specjalne ćwiczenia stawiania stóp,
- maskowanie zapachów przy użyciu błota lub ziół.
Przygotowanie do kursu SERE to kompleksowy proces, w którym każdy element – od kondycji fizycznej, poprzez odporność psychiczną, aż po perfekcyjne opanowanie sprzętu i taktyki – składa się na ostateczny sukces w ekstremalnych warunkach. Konsekwentne realizowanie planu przygotowawczego zapewni pewność siebie i podniesie szanse na efektywne przetrwanie, ewakuację i bezpieczeństwo w każdych okolicznościach.
